gen haritalaması ne demek?

Gen haritalaması, bir organizmanın genomundaki genlerin ve diğer DNA bölgelerinin göreceli konumlarının belirlenmesi işlemidir. Bu işlem, genlerin kromozomlar üzerindeki sıralamasını ve aralarındaki mesafeyi gösteren bir harita oluşturmayı amaçlar. Gen haritalaması, genetik araştırmalar, tıbbi teşhisler ve bitki/hayvan ıslahı gibi birçok alanda önemli bir araçtır.

Gen haritalaması, temel olarak iki ana yaklaşımla gerçekleştirilir:

  • Genetik Haritalama (Bağlantı Haritalaması): Genlerin birbirine ne kadar yakın olduğuna, yani genetik bağlantılarına dayanır. Sık birlikte kalıtılan genler birbirine yakındır ve nadiren ayrılırlar. Bu, rekombinasyon sıklığı kullanılarak belirlenir.

  • Fiziksel Haritalama: Genlerin kromozom üzerindeki fiziksel konumlarını belirler. Bu, DNA dizileme, floresan in situ hibridizasyon (FISH) ve restriksiyon enzimleri gibi teknikler kullanılarak yapılır.

Gen haritalaması, hastalık genlerinin belirlenmesinde ve genetik bozuklukların teşhisinde kritik bir rol oynar. Ayrıca, bitki ve hayvanlarda istenen özelliklere sahip bireylerin seçilmesinde de kullanılır.

Önemli kavramlar:

Kategoriler